Moje zaimki to:
ono/jego
(Rodzaj neutralny)
Przykłady użycia w zdaniu:
- Myślę, że ono jest bardzo miłe, przyjacielskie i urzekające.
- Tęsknię za jego śmiechem.
- Chciałobym go posłuchać.
- Chciałobym posłuchać właśnie jego.
- Napiszę do niego później.
- Powiedziałom mu, że je lubię.
- Powiedziałom to właśnie jemu.
- To wszystko dzięki niemu.
- Spotkałom je wczoraj.
- Spotkałom właśnie je.
- Wycelowałom w nie palcem.
- Poszłom z nim do szkoły.
- Rozmawialiśmy o nim ostatnio.
- Chciałobyś pójść do kina?
- Czy będziesz grało z nami?
- Kiedy będziesz mogło się z nami spotkać?
- Gdy byłom w domu, zaczęłom gotować.
- Dostałom wyniki egzaminu i jestem z nich zadowolone.
- Każde z nich chciało czego innego.
- To miło, że nas państwo odwiedza.
- Czy będzie państwo kontynuować subskrypcję?
Dane na podstawie Niebinarnego Spisu Powszechnego 2024.
Odmiana:
Mianownik | Dopełniacz | Celownik | Biernik | Narzędnik | Miejscownik |
---|---|---|---|---|---|
ono | go / jego / niego | mu / jemu / niemu | je / je / nie | nim | nim |
Skąd w polszczyźnie tyle różnych form zaimków? Zapraszamy do lektury artykułu: Co warto wiedzieć o używaniu (i tworzeniu) zaimków?
1 os. | 2 os. | 3 os. | Przymiotniki |
---|---|---|---|
o | o | o | e |
Formy neutralne
Ze względu na użycie już istniejącego w polszczyźnie rodzaju neutralnego jest to jedna z najczęściej używanych oraz łatwych do zrozumienia opcji. Formy takie jak „zrobiłom” czy „poszłoś”, choć poprawne gramatycznie, dopiero od niedawna są szerzej używane, i dla wielu brzmią infantylnie, dehumanizująco (póki nie zostaną znormalizowane). W odmianie wiele form neutralnych jest tożsamych z męskimi, dlatego niektóre osoby wolą używać zmodyfikowanych wariantów wykorzystujących inne zaimki przy zachowaniu neutralnej koniugacji czasowników.
- ono/jego – Rodzaj neutralny Normatywne
- ono/jej – Rodzaj neutralny z formami żeńskimi zamiast męskich
- ono/jejgo – Rodzaj neutralny z formami łączonymi
- ono/jeno – Rodzaj neutralny z elementami postpłciowego
- ono/jenu – Rodzaj neutralny z formami postpłciowymi zamiast męskich
- ono/ich – Rodzaj neutralny z formami mnogimi zamiast męskich
Przykłady z tekstów kultury:
Rodzaj neutralny (ono/jego)
Rada Języka Polskiego – Opinia o formach „byłom”, „byłoś”, itp., 2003
- „Problem, który Pan poruszył w liście do RJP, jest ciekawy, a jego rozwiązanie może nastąpić przez odwołanie się do opisu kategorii gramatycznych, zawartego w podręcznikach i encyklopediach językowych. Chodzi o to, czy formy 1. i 2. osoby liczby pojedynczej rodzaju nijakiego w czasie przeszłym występują w polszczyźnie, czy są poprawne w naszym języku. Otóż mamy tu do czynienia z dwiema kwestiami: formalno-gramatyczną i semantyczną.
Jeśli chodzi o tę pierwszą kwestię, to opis kategorii gramatycznych czasownika w „Encyklopedii języka polskiego” (wyd. III, Wrocław 1999) zawiera informację, że: „W cz[asie] prze[szłym] prócz odmiany przez osobę i liczbę występuje odmiana przez rodzaj: w l. poj. istnieje opozycja rodz. m. : rodz. ż. : rodz. n. (końcówki -ø, -a, -o)” (s. 45), natomiast w tabeli na s. 194 podane są końcówki dla l. poj. czasu przeszłego: -m, -ś, -ø). Nigdzie nie występuje zastrzeżenie, że nie tworzy się form 1. i 2. osoby rodzaju nijakiego w czasie przeszłym. Tak więc z punktu widzenia gramatycznego formy byłom, byłoś, robiłom, robiłoś, widziałom, widziałoś itd. są poprawne, zgodne z systemem językowym.”
- „Problem, który Pan poruszył w liście do RJP, jest ciekawy, a jego rozwiązanie może nastąpić przez odwołanie się do opisu kategorii gramatycznych, zawartego w podręcznikach i encyklopediach językowych. Chodzi o to, czy formy 1. i 2. osoby liczby pojedynczej rodzaju nijakiego w czasie przeszłym występują w polszczyźnie, czy są poprawne w naszym języku. Otóż mamy tu do czynienia z dwiema kwestiami: formalno-gramatyczną i semantyczną.
Reklama banku Nordea,
- „Myślałoś o noworocznych postanowieniach? Dołącz do nas, człowieku.”
Star Trek: Następne Pokolenie, sezon 5 odcinek 17 „Wyklęci”/„Presja społeczna” (tłumaczenie: Kamil Borek) , 2016
- „– Radzisz sobie, jakbyś dorastało w wahadłowcu.
– Dorastałom. Moi rodzice to piloci. Latałom z nimi, zanim umiałom chodzić.”
- „– Radzisz sobie, jakbyś dorastało w wahadłowcu.
Maria Czekańska – „Nie ma nic złego w byciu dziwaczną_ym_em, dziwaczką, dziwaczem, dziwem, dziwakiem czy dziwką.” – Rozmowa z Łukaszem Kaźmierczakiem/Łucją Kuttig (w: „Gender.pl”) , 2020
- „Paradoksalnie dzięki tym mocno toksycznym relacjom rodzinnym staram się w ludziach częściej szukać inspirujących oraz budujących cech, niechby i dla czystej, dyplomatycznej kurtuazji. Z kolei dzięki względnie minimalnej niezależności finansowej przyglądam się temu od twórczej strony, jednak nie zawsze mogłom sobie na takie nastawienie pozwolić. Poza tym, tej ekonomicznej mikrosuwerenności bynajmniej nie utożsamiałobym z jakąkolwiek gwarancją.”
Małgorzata Goślińska – Zrobimy z ciebie mężczyznę (w: „Magazyn TVN24”) , 2019 ; Milo - historia życia i śmierci
- „Milo nie miało myśli erotycznych. Tak boleśnie myślało o własnym ciele, że nie potrafiło myśleć o nim w towarzystwie innych ciał. Ale żeby zmienić ciało, musiało odpowiedzieć u psychologa na pytania: Od kiedy się masturbujesz? Jak to robisz? O czym wtedy myślisz? W jakiej pozycji uprawiasz seks? Jak się całujesz? Milo było rozdarte, nie lubiło kłamać.”
- „Przez jeden dzień Milo się cieszyło. Ale to był krok w bok. Milo nie posunęło się do przodu w kierunku tranzycji prawnej ani medycznej. Uznali imię, nie tożsamość. W dowodzie pozostała literka M. Milo było osobą niebinarną, ale z dwojga złego wolałoby literkę K. Było rozdarte. Nie lubiło swojego męskiego ciała, dlatego postanowiło przejść tranzycję. Ale nie po to wyrwało się z klatki chłopca, żeby wejść w kolejną klatkę. Chciało być sobą.”
Karolina Kobielusz i Marta Konieczna – Zabieranie głosu (Dwutygodnik) , 2020
- „Od lat już interesującą modyfikację głosem w swojej twórczości wykorzystuje też Jam Rostron, czyli Planningtorock. Niebinarne i genderqueerowe artyszczę (za: Zaimki.pl) od 16 lat tworzy przebojowy i onieśmielający avantpop i ma na koncie współpracę m.in. z The Knife czy LCD Soundsystem.”
Anna Klimont – Zaimek “hen” w szwedzkich książkach obrazkowych – siedem lat po Kivi & Monsterhund (w: „Studia Scandinavica 3(23)/2019”) , 2019
- „Gdyby Kivi było chłopcem lub dziewczynką, musiałoby zmierzyć się z przypisanymi danej płci cechami, które stawiałyby przed nim zarówno pewne oczekiwania, jak także ograniczenia (Kivi stałoby się na przykład wrażliwym chłopcem lub silną i odważną dziewczynką), Lundqvist chciał natomiast zupełnie wyzwolić postać Kivi, a także całą opowiedzianą historię od wszelkich stereotypów związanych z płcią.”
Maciej Knapik – Co oznacza, że osoba jest niebinarna? „My się tacy rodzimy” (w: „Fakty TVN”) , 2020
- „[Maciej Knapik] A czy to jest moda?
[Polie] Gdyby to była moda i gdyby to było coś, co sobie wybrałom, to nie chciałobym tego wybierać, bo to, jak się dzieje w Polsce, to zdecydowanie wolałobym nie być niebinarne.”
- „[Maciej Knapik] A czy to jest moda?
Tash Lisiecki – Mam wam do opowiedzenia historię (w: „Krytyka Polityczna”) , 2019
- „W Polsce wiele osób niebinarnych w zetknięciu z lekarzami nieuznającymi niebinarności po prostu kłamie, mówi to, co lekarze chcą usłyszeć, bo od tego zależy ich życie. Gdybym było od początku tak odważne jak Milo, moja historia mogłaby się skończyć podobnie.”
Agnieszka Małgowska, Monika Rak – Zabieranie miejsca kobietom jest antyfeministyczne (w: „Sistrum”) , 2020
- „Ostatecznie Joanna Mueller-Liczner również opowiedziała się za przechodzinią i do tego pomysłu się przychyliłom.”
- „Gdy byłom małym dzieckiem, płeć nie miała dla mnie znaczenia, nie utożsamiałom się z żadną płcią. Pierwszy raz z pojęciem transpłciowości spotkałom się, gdy zobaczyłom w telewizji Rafalalę. Wydawało mi się wtedy, że trzeba chcieć być albo kobietą, albo mężczyzną, lub też osobą transpłciową, asymptotycznie dążącą do jednej z tychże obu tożsamości. Dopiero później natrafiłom na książkę Olgi Tokarczuk Dom dzienny dom nocny. Dziś mogę stwierdzić, że to dla mnie kanoniczna lektura, gdyż pokazała mi różne tożsamości. Przede wszystkim androgyniczność w wątkach o mnichu Paschalisie i świętej Wilgefortis Kummernis, która nosi w sobie też zdetronizowaną Trójcę Boginiczną. W powieści pojawia się również postać o imieniu Agni, nawiązująca do androgyniczności, ale nie spajająca, lecz rozspajająca, bo rozbijająca małżeństwo. Po lekturze zdałom sobie sprawę, że jestem androgyne. ”
Krystyna Spark – „W szkole nigdy nie uczono nas o różnorodności” – wywiad z Hilde Atalanta – założycielom* The Vulva Gallery (w: „Szajn”) , 2020
- „[Krystyna Spark] Wydaje mi się, że jedną z przyczyn sukcesu The Vulva Gallery jest to, jak urocze są twoje ilustracje. Opowiesz mi trochę o swojej „artystycznej stronie”? Gdzie nauczyłoś się tak pięknie malować, uwzględniając tak liczne szczegóły?
[Hilde Atalanta] „Samo się nauczyłom. Nigdy nie miałom profesjonalnej edukacji plastycznej, ale rysowanie i malowanie od zawsze sprawiało mi wiele radości. Uczyłom się grać na fortepianie w konserwatorium w Rotterdamie. Po ukończeniu tego etapu, studiowałom psychologię kliniczną na Uniwersytecie Amsterdamskim – jak widać, to dwie kompletnie różne drogi. Gdy zaczęłom ilustrować w 2016 roku, zauważyłom, że tak naprawdę to sprawiało mi najwięcej szczerej radości.”
- „[Krystyna Spark] Wydaje mi się, że jedną z przyczyn sukcesu The Vulva Gallery jest to, jak urocze są twoje ilustracje. Opowiesz mi trochę o swojej „artystycznej stronie”? Gdzie nauczyłoś się tak pięknie malować, uwzględniając tak liczne szczegóły?
Kacen Callender z World Fantasy Award. Przyznano prestiżowe nagrody (w: „Niestatystyczny.pl”) , 2020
- „Najlepszą powieścią okazała się „Queen of the Conquered” (Królowa zwyciężonych), którą napisało młode autorzę Kacen Callender.”
Ada Palmer – Do błyskawicy podobne (tłumaczenie: Michał Jakuszewski) , 2019
- „Błagam, uwierzcie mi, dyrektorze naczelny. Nie mam pojęcia, co się wydarzyło. Wiecie, że nie potrafię dowieść swej niewinności, ale ufaliście mi przez długi czas i nie zdradziłom waszego zaufania. Nigdy bym tego nie zrobiło. Nawet dziś rano mogłom powiedzieć Masonowi prawdę o Liście Siedmiu i Dziesięciu, ale tego nie zrobiłom”
Ada Palmer – Siedem kapitulacji (tłumaczenie: Michał Jakuszewski) , 2019
- „Trudno określić, kiedy się ocknęłom, bo świat, w którym się znalazłom, bardzo przypominał sen. Nic nie widziałom, nie byłom w stanie się poruszyć, nie mogłom mówić. Nie byłom związane ani zakneblowane. To były moje dłonie, moje ramiona i moje nogi. Wszystkie leżały bezwładnie, a gdy spróbowałom wezwać pomoc, nie tylko nie rozległ się żaden dźwięk, lecz moje usta nie chciały nawet uformować słów. Zachowałom jednak zdolność czucia i natychmiast uświadomiłom sobie, że leżę w dopasowanym kształtem do ciała pudełku Żywej Lalki.”
Aleksandra Stanisz – Ofiara (w: „Umieranie to parszywa robota”) , 2019
- „To jedna z metod – przytaknęło. – Stety czy niestety, ja za nią nie przepadam. Lubię za to wasze towarzystwo. Miałom nadzieję zobaczyć jakieś przedstawienie. Wiesz, ciężko tu ściągnąć teatr, ja też raczej stąd nie wyjdę…”
Anna Łagan – Ekonomia to dolina niesamowitości (w: „Skafander i melonik”) , 2018
- „– Oczywiście – zgodziło się Manu. – Właśnie przeprowadziłom analizę skutków obniżenia moich cen i mimo że widzę wiele niedogodności i nieprzyjemnych konsekwencji, rozumiem, że jak p. powiedział, jest to na ten moment najlepsze rozwiązanie problemu. Zgadzam się na zmianę umowy i obniżenie kosztów… Oto cena, którą p. proponuję.”
Ashley Poston – Zaczytana i bestia (tłum. Agnieszka Brodzik) , 2020
- „Quinn i Annie czekają na mnie przy mojej szafce. Widzę gniew Quinn i wcale się nie dziwię. Gdy podchodzę, by otworzyć drzwiczki, właśnie coś głośno tłumaczy Annie:
– A on tak po prostu wszedł mi w słowo! Miałom przygotowane całe przemówienie! – wścieka się. – Teraz jeszcze bardziej chcę wygrać. Nie pozwolimy ci iść z nim na bal, bez względu na wszystko.”
- „Quinn i Annie czekają na mnie przy mojej szafce. Widzę gniew Quinn i wcale się nie dziwię. Gdy podchodzę, by otworzyć drzwiczki, właśnie coś głośno tłumaczy Annie:
Bartek Biedrzycki – Confirmatio Vir Llamki, albo o wizycie Nieziemca Macka Simma na Starej Ziemi (w: „Dzieje się”) , 2018
- „Usiedli. Vir wskoczyło na łóżko i zainstalowało się tam po turecku, Simm przysiadł na obrotowym krześle przy biurku.
– Jak dorosnę, to chcę polecieć na Marsa.
– Przecież już byłoś u mnie dwa razy.
– Ale ja chcę na stałe”
- „Usiedli. Vir wskoczyło na łóżko i zainstalowało się tam po turecku, Simm przysiadł na obrotowym krześle przy biurku.
Ian McDonald – Rzeka bogów (tłumaczenie: Wojciech Próchniewicz) , 2010
- „Poznali się, ślub, sześć miesięcy później - ja. I zanim zapytasz: nie. Byłom jedynakiem. Moi rodzice byli atrakcją na Chowpatty Beatch. Brali mnie na wszystkie imprezy, byłom prawdziwą ozdobą.”
Anna Kańtoch – Niepełnia, 2017
- „Ale Słoneczko oczywiście chciało, i to bardzo. Chciało i bało się jednocześnie, ponieważ wierzyło matce. Świat na zewnątrz był piękny, ale też okrutny – zwłaszcza dla takich jak ono. Bo Słoneczko, choć nikt nigdy nie powiedział mu tego wyraźnie, wiedziało, że różni się od zwyczajnych dzieci, a ludzie nie lubią tego, co inne.”
Marta Kisiel – Siła niższa, 2016
- „– Ja co prawda słabo znam gościa - odparł po kilku chwilach - ale tak sobie myślę, że on to nie lubi nikogo.
– Nawet swojego człowieka? Przecież jest aniołem stróżem. Ja swoich zawsze lubiłom. Jak miałobym im stróżować bez lubienia?”
- „– Ja co prawda słabo znam gościa - odparł po kilku chwilach - ale tak sobie myślę, że on to nie lubi nikogo.
Marta Kisiel – Dożywocie, 2010
- „Starało się zrobić wrażenie bardzo zasmuconego i stanowczego jednocześnie, aczkolwiek nie wzięło pod uwagę faktu, że wygląd trochę wchodzi mu w paradę. Owszem, peleryna świetnie maskowała skrzydła, ale poza tym była zdecydowanie zbyt wielka na jedno małe Licho.”
Marta Kisiel – Małe Licho i tajemnica Niebożątka, 2018
- „Istotnie, Licho nic nie rozumiało. Stało z klockiem w wyciągniętej ręce i oszołomione spoglądało na chłopca, który zaciskał zęby i patrzył na nie tak… tak… tak źle.
– Czemu ty taki jesteś? Ja tylko chciałom ci pomóc, ja ci zawsze pomagam…
– Och, czy ty musisz być takie… takie głupie?!”
- „Istotnie, Licho nic nie rozumiało. Stało z klockiem w wyciągniętej ręce i oszołomione spoglądało na chłopca, który zaciskał zęby i patrzył na nie tak… tak… tak źle.
Marta Kisiel – Małe Licho i anioł z kamienia, 2019
- „– No już, już, nie frasuj się tak, aniołeczku – powiedział wujaszek, wróciwszy do stołu. Pogładził przejęte Licho po głowie. – Tsadkielek nie umie w nastrój. Tsadkielek jest zadaniowy, rozumiesz. Musi mieć zajęcie, inaczej mu się merda pod kopułką. No, skończyłoś pierniczyć? To chodź, będziemy dziurkować.”
Maja Lidia Kossakowska – Siewca wiatru, 2004
- „– Poczekaj! – zawołał – Powiedziałoś, ze mam coś zobaczyć. Czy zechcesz mi to pokazać?
– Powiedziałom – przytaknęło Jagnię – Wiele rzeczy starałom ci się przekazać. Czyż nie nadejdą dni? Czyż nie zapłoną noce? Pyłem na wietrze są myśli skrzydlatych.”
- „– Poczekaj! – zawołał – Powiedziałoś, ze mam coś zobaczyć. Czy zechcesz mi to pokazać?
Yoon Ha Lee – Smocza perła (tłumaczenie: Agnieszka Fulińska i Aleksandra Klęczar) , 2019
- „– Idzie ci lepiej niż zwykle – oznajmiło w końcu Sujin. Nie zauważyłam, że pogrążone w lekturze książki dotyczącej chemii zwracało na nas w ogóle uwagę.”
- „– Nie ostrzegłoś przypadkiem Hwana, żeby trzymał się z daleka? – zapytałam.
– Powiedziałom to ze względu na upiory.
Musiałam przyznać, że mi zaimponowało.”
Stanisław Lem – Maska (w zbiorze „Maska”) , 1976
- „Ta wędrówka moja na wznak trwała czas niewiadomy, a w miarę jej postępów powiększałom się i rozpoznawałom siebie, doświadczając własnych granic, i nie potrafię wyjawić, kiedym mogło już dokładnie ogarnąć własny kształt, rozpoznać każde miejsce, gdziem ustawało. (...) Leżałom jeszcze bezwładne, choć zdolne już do własnego ruchu, lecz w pełni wiadomości, że jeszcze nie czas, i w tym zmartwiałym przechyle — bom spoczywało wtedy na skośnej równi — ostatni prąd, wiatyk bez tchu, pocałunek rozedrgany sprężył mnie, i to był znak, żeby zerwać się i wpełznąć w okrągły otwór bezświetlny, i już bez wszelkiego przynaglania dotknęłom zimnych, gładkich, wklęsłych płyt, aby spocząć na nich z kamienną ulgą. Lecz może był to sen.”
Marta Kisiel – Małe Licho i lato z diabłem, 2020
- „— Ty miałeś przygody, alleluja. Takie z emocjami i siniakami, i wyprawami, i w ogóle! A ja nie miałom ani jednej, ani w zaświatach, ani w podmiędzypiekle…
— Przednadpiekle — poprawił Bożek skrupulatnie.
— Tam też nie miałom! — zakrzyknęło Licho i tupnęło bamboszkiem dla większego wrażenia. — Nic nie miałom i nigdzie nie byłom, bo ty mnie nigdzie nie zabierasz!”
- „— Ty miałeś przygody, alleluja. Takie z emocjami i siniakami, i wyprawami, i w ogóle! A ja nie miałom ani jednej, ani w zaświatach, ani w podmiędzypiekle…
Natalia Osińska – Fluff, 2019
- „Kiedyś na przykład zapytał to małe pucate Zło, czy jest chłopcem, czy dziewczynką i trudno doprawdy stwierdzić, kto zniósł to gorzej: Zło, które zalało się wielkimi łzami, czy Daniel, który prawie dostał wybroczyn ze złości.
– Ale mogę zapytać, ile ma lat? – upewnił się Marcin, kiedy już wszystkich potulnie poprzepraszał. – Bo przesiaduje po nocach na tych twoich imprezach, a wygląda smarkato. Jak je kiedyś zobaczę w tym domu z piwem, to nogi z tyłka powyrywam. Tobie.”
- „Kiedyś na przykład zapytał to małe pucate Zło, czy jest chłopcem, czy dziewczynką i trudno doprawdy stwierdzić, kto zniósł to gorzej: Zło, które zalało się wielkimi łzami, czy Daniel, który prawie dostał wybroczyn ze złości.
Joanna Krystyna Radosz – Listopad bez snów (w: „Tęczowe i fantastyczne”) , 2020
- „Gdy je otwieram, rozlega się zgrzyt zamka w drzwiach, przedpokój zalewa fala światła, a z głębi mieszkania dobiega lekko bełkotliwy głos Mady:
– ...a ja byłom jak: kupiliśmy trzyosobowy materac, a ty gardzisz!”
- „Gdy je otwieram, rozlega się zgrzyt zamka w drzwiach, przedpokój zalewa fala światła, a z głębi mieszkania dobiega lekko bełkotliwy głos Mady:
A. Szydlik – Jak uratować kotka z nawiedzonego domu (w: „Tęczowe i fantastyczne”) , 2020
- „Znalazłom ten portfel na przystanku, wciśnięty między krzesełka. Podniosłom go, trochę bezmyślnie, trochę dla zabicia czasu. Autobus miał przyjechać za kwadrans. Mogłom co prawda iść piechota ̨, ale było ciemno, zimno i lało, a ja byłom bardzo zmęczone. Usiadłom więc na plastikowym krzesełku i otworzyłom portfel.”
Vandana Singh – GSZeŚ (w: „Nowa Fantastyka” 10/2020; tłumaczenie: Michał Kubalski) , 2020
- „Nie mam jeszcze żadnych odpowiedzi na twoje pytanie o Księżyc. Zapora, jakiej jeszcze nigdy nie widziałom.”
Merc Fenn Wolfmoor – Naszym celem jest nie umrzeć (w: „Nowa Fantastyka” 11/2020; tłumaczenie: Michał Kubalski) , 2020
- „Wyobraża sobie formularze badania, niekończące się tabelki medycznego kwestionariusz. Jaka jest Twoja płeć? – zabrzmi pytanie, a do zaznaczenia będą tylko dwie możliwości. Sua zawaha się, a to zostanie zauważone. Rysa na wizerunku.
Żadne urzędowe dokumenty nie wskazują, że jest niebinarne. A Sua nie jest pewne, czy ma odwagę, by się upierać. Nie ma przestrzeni na dyskutowanie z binarnością, wychwalającą fałszywą biologię.” - „Gdy Sua powiedziało mu o Czystce, Caspian powiedział, że zaryzykuje. Nie mam wiele do stracenia, co nie? - rzekł z uśmiechem, ale Sua wiedziało, że jest niespokojny, gdyż jednocześnie ugniatał rękoma materac.”
- „Piekarnia Leniwy Bochenek stara się dostosować do nakazu, by zebrać i udostępnić dla rządowych przeglądarek wszystkie dane do końca tego roku. Sua samo nie wie, jakim cudem znalazło kogoś takiego, jak Jong, która rozumie i po cichu sprzeciwia się rządowi. Inny pracodawca mógłby zgłosić Suę z powodu autyzmu i zażądać, by zostało „naprawione”.”
- „Wyobraża sobie formularze badania, niekończące się tabelki medycznego kwestionariusz. Jaka jest Twoja płeć? – zabrzmi pytanie, a do zaznaczenia będą tylko dwie możliwości. Sua zawaha się, a to zostanie zauważone. Rysa na wizerunku.
O co chodzi w tej stronie?
Polska gramatyka jest skomplikowana i silnie zgenderyzowana. Nie oznacza to jednak, że niemożliwe jest używanie innych form niż „on” i „ona”.
Udostępniamy tutaj linki do przykładów użycia (w prostych zdaniach oraz w tekstach kultury: literaturze, prasie, filmach, serialach, muzyce) zaimków i innych form płciowych – nie tylko normatywnych „on” i „ona”, lecz także form niebinarnych, takich jak rodzaj neutralny czy postpłciowy.
Dlaczego należy je respektować? Bo zwracanie się do kogoś tak, jak sobie życzy, jest podstawą relacji społecznych. Nie powiesz do Ani „Franku”, nie powiesz „na ty” do osoby, z którą jesteś „na pan”, itp. A są osoby, które nie chcą, by im mówić „on” ani „ona”. Czy to uszanujesz, świadczy wyłącznie o Tobie.
Warto wrzucić link do swoich zaimków na swoje profile na portalach społecznościowych – nawet jeśli jesteś cis (= nie trans) i używasz „on” lub „ona”. – ponieważ dzięki temu pokazujesz wsparcie dla społeczności trans i normalizujesz podawanie zaimków przez osoby, których zaimki nie są oczywiste (więcej powodów tutaj).
Formy neutralne płciowo – jak np. „moi drodzy/drogie”, „drogie osoby”, „wszys* chętn*”, „jesteś wspaniałx”, itp. – są też przydatne, gdy zwracasz się do grupy ludzi lub do osoby, której płci nie znasz.
Już teraz w codziennej polszczyźnie używamy wielu form neutralnych płciowo: „moje kochanie zrobiło mi niespodziankę”, „proszę przyjść do szkoły z rodzicem”, „w urzędzie powiedziano mi, że...”, „dzwonili z gazowni”, „będę robić”, itp. Tutaj idziemy po prostu o krok dalej.