Zaimki.pl
Zaimki
Rzeczowniki
Teksty kultury
Materiały
Blog
Społeczność
Kontakt
Konto

Zaimki.pl
Strona główna Niebinarne zaimki i inne formy Neutralne rzeczowniki Przykłady z tekstów kultury Dodatkowe materiały Blog Społeczność queerowa Kontakt Mercz Twoje konto Szukaj
Strona główna Niebinarne zaimki i inne formy Neutralne rzeczowniki Przykłady z tekstów kultury Dodatkowe materiały Blog Społeczność queerowa Kontakt Mercz Twoje konto

Moje zaimki to:

oni/ich

(Formy męskoosobowe liczby mnogiej)

Przykłady użycia w zdaniu:

  • Myślę, że oni są bardzo mili, przyjacielscy i urzekający.
  • Tęsknię za ich śmiechem.
  • Chcieliśmy ich posłuchać.
  • Chcieliśmy posłuchać właśnie ich.
  • Napiszę do nich później.
  • Powiedzieliśmy im, że ich lubimy.
  • Powiedzieliśmy to właśnie im.
  • To wszystko dzięki nim.
  • Spotkaliśmy ich wczoraj.
  • Spotkaliśmy właśnie ich.
  • Wycelowaliśmy w nich palcem.
  • Poszliśmy z nimi do szkoły.
  • Rozmawialiśmy o nich ostatnio.
  • Chcielibyście pójść do kina?
  • Czy będziecie grali z nami?
  • Kiedy będziecie mogli się z nami spotkać?
  • Gdy byliśmy w domu, zaczęliśmy gotować.
  • Dostaliśmy wyniki egzaminu i jesteśmy z nich zadowoleni.
  • Wszyscy z nich chcieli czego innego.
  • To miło, że nas państwo odwiedzają.
  • Czy będą państwo kontynuować subskrypcję?
Form oni/ich używa 18,7% osób niebinarnych.
Dane na podstawie Niebinarnego Spisu Powszechnego 2024.
Druga osoba liczby mnogiej może być w normatywnej polszczyźnie używana jako wyraz szacunku lub skromości (zob. „Per wy”, „Pluralis maiestaticus”, „Pluralis modestiæ”)

Odmiana:

Mianownik Dopełniacz Celownik Biernik Narzędnik Miejscownik
oni ich / ich / nich im / im / nim ich / ich / nich nimi nich

Skąd w polszczyźnie tyle różnych form zaimków? Zapraszamy do lektury artykułu: Co warto wiedzieć o używaniu (i tworzeniu) zaimków?

1 os. 2 os. 3 os. Przymiotniki
ali ali li i

Udostępnij:

Przykłady z tekstów kultury:

Formy męskoosobowe liczby mnogiej (oni/ich)

  • Bartosz Wierzbięta – Pingwiny z Madagaskaru, 2009

    • „Rico, stara mordo, jeszcze będziecie rzygać jak pijany messerschmitt.”
    • „Szeregowy, za chwilę zobaczycie coś, co za chwilę zobaczycie.”

  • Degrassi: Nowy rocznik (sezon 4 odcinek 9, #Obsesja, tłumaczenie: Agata Miazek) , 2017

    • „– Zmieniła imię?
      – Zaimek. Na „oni/ich” zamiast „ona/jej”.
      – Idiotyczne.
      – I dlatego nie jesteś zaproszony.
      – „Oni” to liczba mnoga. Yael to jedna osoba, prawda?
      – Oni są szczęśliwi. Czy to, jak ich nazywamy ma znaczenie?      ”

  • Oliwia Bosomtwe – BOIKA to bielizna queer friendly zaprojektowana przez Kin. Wspiera LGBTQ i kobiety (w: „Noizz”) , 2019

    • „Kin Lu jest osobą niebinarną i w związku z tym piszemy o niej posługując się formą odpowiednią dla trzeciej osoby liczby mnogiej. Kin projektują i są częścią społeczności queer. Jakiś czas temu wyprowadzili się z Polski i zamieszkali w Szwecji. Od lat zajmują się projektowaniem. Fani kolarstwa zapewne kojarzą Kin z poprzedniego projektu związanego z ubraniami i akcesoriami czyli Cheesy Supply.”

  • Kamil Giedrys – Kroniki z innego świata – recenzja komiksu Kłamstwo i jak to robimy (w: „anywhere.pl”) , 2020

    • „Tommi Parrish w tych niełatwych dla odmienności czasach doskonale oddali sytuację osób LGBTQ, tworząc komiks przemawiający do czytelników za pomocą prostych, lecz równie rzetelnych i wiarygodnych środków.”

  • Sergiusz Kurczuk – W nowym sezonie "Star Trek: Discovery" zadebiutują postacie niebinarne i transseksualne (w: „Antyradio”) , 2020

    • „Del Barrio to osoba niebinarna posługująca się zaimkami w liczbie mnogiej, kończąca obecnie naukę w London Academy of Music and Dramatic Art. Ich dorobek ogranicza się na razie do ról teatralnych i udziału w kilku filmach krótkometrażowych, więc "Star Trek: Discovery" będzie szansą na zaistnienie w Hollywood.”

  • Dariusz Kuźma – Ciekawsza wersja nas samych (w: „Przekrój”) , 2020

    • „W zeszłym roku, przy okazji premiery Johna Wicka 3, głośno było o tym, że jedną z ról zagrali Asia Kate Dillon, osoba niebinarna, która zdobywa coraz większą popularność. Myślisz, że kultura celebrycka jest w stanie przyspieszyć przemiany społeczne?”

  • Karolina Fedyk – Skrzydła, 2019

    • „Eliri nalali sobie kawy. Ostrożnie podnieśli okutą srebrem szklankę, wdychając aromat napoju.
      – Nie musicie się nas bać – powiedzieli bezradnie, wiedząc, że nic to nie zmieni. – Wczorajsze święto było bardzo piękne – dorzucili.      ”

  • Weronika Mamuna – Obca, która była (w: „Tęczowe i fantastyczne”) , 2020

    • „I kiedy już wydawało się, że wszystko stracone, kiedy jej myśli zaczęły kierować się ku najstraszliwszym, najbardziej rozpaczliwym czynom, jej przyjaciel – młodzi, ale niezwykle utalentowani czarodziej – zaprowadzili ją przed magiczne drzwi.”

  • Ginny Nawrocka – biogram autorski w antologii Tęczowe i fantastyczne, 2020

    • „Autorzy i eseiści publikujący m.in. na łamach portalu Gallifrey.pl, a o swoim pisaniu mówiący na Twitterze (ripplesofcosmos). Tworzą światy łączące fantastykę naukową z magią. Są osobą niebinarną, aromantyczną i aseksualną, a ich zaimki to „wy/oni”.”

  • Ginny Nawrocka – O odzyskiwaniu A, 2020

    • „W kultowym już wiedźminie mamy biseksualną Ciri i niebinarnych Neratina Cekę. (...) Niebinarność Neratina sprowadza się do androgynicznej urody i kilku pogardliwych uwag o tym, że trudno określić, czy to mężczyzna czy kobieta.”
    • „Nie jesteśmy smokiem, żeby zbierać skarby, ale jeśli chodzi o queer, jesteśmy potrójnie literą A. Jedną z tych mniej znanych właśnie, do niedawna powszechnie niepoprawnie odczytywanych jako „ally” – osoba wspierająca osoby queerowe, ale cispłciowa i jednocześnie heteroseksualna, a więc nie należąca do żadnej mniejszości płciowej czy seksualnej. Nam jednak nie brakuje narracji o postaciach, które po prostu nie mają problemu z tym, że ktoś inny jest postacią queerową, nawet jeśli miło jest takie historie widzieć. Brak nam narracji o osobach aromantycznych, aseksualnych i agenderowych (czy, w tym ostatnim wypadku, szerzej: niebinarnych), bo ich niewidoczność jest szczególnie trudna do zwalczenia – i w życiu, i w fantastycznej fikcji.”

  • Agnieszka Żak – Dorastanie w czasach cyborgizacji (w: „Tęczowe i fantastyczne”) , 2020

    • „– Au, to nasz ostatni dzień razem, skupcie się!
      – Przepraszamy... Bo Laghari w wywiadzie powiedziała...
      – Oddaliście już tę pracę! Widzisz, Alec? Jeśli zostawimy ich samych, całe wakacje będą słuchać o polityce! To jeszcze nudniejsze! Musimy pójść się jeszcze razem zabawić, zanim zaczną się te wakacje udręki.
      – Myślałem, że wrócę do domu i...
      – Oszalałeś? Idziemy tańczyć!
      Alec spojrzał na Au, którzy tylko wzruszyli z rozbawieniem ramionami.      ”

O co chodzi w tej stronie?

Polska gramatyka jest skomplikowana i silnie zgenderyzowana. Nie oznacza to jednak, że niemożliwe jest używanie innych form niż „on” i „ona”.

Udostępniamy tutaj linki do przykładów użycia (w prostych zdaniach oraz w tekstach kultury: literaturze, prasie, filmach, serialach, muzyce) zaimków i innych form płciowych – nie tylko normatywnych „on” i „ona”, lecz także form niebinarnych, takich jak rodzaj neutralny czy postpłciowy.

Dlaczego należy je respektować? Bo zwracanie się do kogoś tak, jak sobie życzy, jest podstawą relacji społecznych. Nie powiesz do Ani „Franku”, nie powiesz „na ty” do osoby, z którą jesteś „na pan”, itp. A są osoby, które nie chcą, by im mówić „on” ani „ona”. Czy to uszanujesz, świadczy wyłącznie o Tobie.

Warto wrzucić link do swoich zaimków na swoje profile na portalach społecznościowych – nawet jeśli jesteś cis (= nie trans) i używasz „on” lub „ona”. – ponieważ dzięki temu pokazujesz wsparcie dla społeczności trans i normalizujesz podawanie zaimków przez osoby, których zaimki nie są oczywiste (więcej powodów tutaj).

Formy neutralne płciowo – jak np. „moi drodzy/drogie”, „drogie osoby”, „wszys* chętn*”, „jesteś wspaniałx”, itp. – są też przydatne, gdy zwracasz się do grupy ludzi lub do osoby, której płci nie znasz.

Już teraz w codziennej polszczyźnie używamy wielu form neutralnych płciowo: „moje kochanie zrobiło mi niespodziankę”, „proszę przyjść do szkoły z rodzicem”, „w urzędzie powiedziano mi, że...”, „dzwonili z gazowni”, „będę robić”, itp. Tutaj idziemy po prostu o krok dalej.

Strona główna